[تعداد] مرگ‌ها در سراسر جهان بسیار فراتر از آن چیزی است که اگر همه‌گیری نبود انتظار می‌رفت
نوشتۀ: Paul Overberg، Jon Kamp و Daniel Michaels
14 ژانویۀ 2021، نشریۀ Wall Street Journal
برگردان، توسط گروه ترجمۀ دفتر آمار جمعیتی، سازمان ثبت احوال، 5 بهمن 1399
تعداد مرگ ثبت/ضبط شده به علت همه‌گیری کووید-19 تا پنج‌شنبه (14 ژانویه 2021 – 25 دی‌ماه 1399) نزدیک به 2 میلیون نفر است. گسترۀ واقعی [اما] بسیار وخیم‌تر است.
بر پایۀ تحلیل Wall Street Journal از داده‌های 59 کشور و قلمرو قانونی، بیش از 2.8 میلیون نفر جان خود را بر اثر همه‌گیری از دست داده‌اند. این آمار قابل درک‌ترین نما را از تأثیر جهانی همه‌گیری تاکنون ارائه می‌کند. [تعداد] مرگ‌ها در این مناطق نسبت به سال گذشته به بیش از 12 درصد بالاتر از سطوح میانگین افزایش داشته است.
کمتر از دو سوم این افزایش به طور مستقیم به کووید-19 نسبت داده شده است. کارشناسان سلامت عمومی بر این باورند که بسیاری از این مرگهای اضافه شده، اگر نگوییم اغلب آن‌ها، به طور مستقیم مربوط به [این] بیماری است، به ویژه در ابتدای همه‌گیری که به ندرت تست گرفته می‌شد. برخی از آن مرگهای اضافه، ناشی از ریزش غیرمستقیم است، از اختلال در [نظام] مراقبت از سلامت، دوری کردن مردم از بیمارستان‌ها و سایر موارد.
برای درک بهتر کشتار جهانی همه‌گیری، این مجله (Wall Street Journal) آخرین دادۀ در دسترس دربارۀ علت‌ها[ی مرگ] از کشورهای دارای ثبت قابل استفاده را گردآوری/همگردانی کرده است. این کشورها روی هم تقریباً یک چهارم جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند اما حدود سه چهارم از همۀ مرگهای گزارش شده به علت کووید-19 تا اواخر سال گذشته را داشته‌اند.
محاسبات این مجله بیش از 821000 مرگ اضافه یافته است که در آمار رسمی دولت‌ها از تعداد مرگ به علت کووید-19 به حساب نیامده‌اند.
تنها یک چهارم کشورها در سراسر جهان مرگ[هایشان] را به طور منظم ردیابی می‌کنند – تعداد کمی از آن‌ها داده‌ای جدیدتر از نوامبر (دی‌ماه) دارند. کشورهایی که در این مقاله بررسی شده‌اند بدون درنظر گرفتن همه‌گیری، بر پایۀ روندهای سال قبل، باید تا پایان پاییز در حدود 15 میلیون مرگ را ثبت می‌کردند. [اما] در عوض، این کشورها نزدیک به 17 میلیون مرگ در آن بازۀ زمانی گزارش کرده‌اند. [اندازۀ] این اختلاف تقریباً به اندازۀ جمعیت [ایالت] نبراسکا است.
به گفتۀ کارشناسان سلامت عمومی، ردیابی تمام این مرگ‌ها، و انجام سریع این کار، [اقدامی] حیاتی برای کمک به درک وسعت این بحران است.
به گفته کولین ماترز، رییس‌گروه بازنشستۀ واحد تحلیل مرگ و میر و سلامت سازمان بهداشت جهانی، «سنجش مجموع مرگ‌ها، خوانش [مناسبی] از بهتر یا بدتر شدن اوضاع بدستتان می‌دهد». «اگر شاهد افزایش ناگهانی در [تعداد مرگ بر اثر] بیماری‌های قلبی باشید، این می‌تواند به کووید-۱۹ مرتبط شود، اما چنانچه افزایش در [تعداد مرگ بر اثر ابتلا به] سرطان باشد این شاید به دلیل هراس مردم از مراجعه به بیمارستان است».
در برخی کشورها، نظیر نیوزلند و نروژ، در عمل شاهد تعداد مرگ «کمتر از حد انتظار» هستیم. محققان معتقدند که این کاهش می‌تواند بخاطر کنترل ویروس از طریق تغییر عادات [زندگی روزمره] نظیر افزایش ضدعفونی کردن و کاهش تعاملات اجتماعی که موجب گسترش سایر بیماری‌ها می‌شده، باشد که [در نتیجه] سایر دلایل مرگ را پایین آورده است.
در مجموع، [آمار] کشتگان در کشورهایی که توسط این مجله تحلیل شده‌اند، حتی بدون در نظر گرفتن [آمار] کل مرگهای ناشی از افزایش موارد کووید-۱۹ در اواخر سال [میلادی]، تلفات انسانی سرسام‌آوری را نشان می‌دهد.
از آنجایی که آمارهای حیاتی ممکن است ارتباط بین مرگ و رویدادهای حیاتی عمده را به درستی نشان ندهند، متخصصان اپیدمیولوژی اغلب در تلاش هستند تا مرگ اضافه - یا کشتگان بیش از حد انتظار – را برای دستیابی به تصویری کامل‌تر در نظر بگیرند.
این مجله روش سادۀ یکسانی را برای محاسبۀ [تعداد] مرگ مورد انتظار برای هر کشور، میانگین‌گیری از کشتگان سال‌های اخیر و سپس محاسبه اختلاف آن از سال 2020، به‌کار برده است. ) محاسبه به این روش برای برخی کشورها ممکن است با آمار [محاسبه شده] توسط خود کشورها مغایرت داشته باشد.
بررسی مرگهای اضافه به محققان کمک کرد تا در فرانسه ۱۵۰۰۰ مرگ را در سال ۲۰۰۳ به موج گرما ارتباط بدهند، و نزدیک به ۳۰۰۰ تلفات در سال ۲۰۱۷ را در پرتوریکو به طوفان ماریا مرتبط کنند، که بسیار بالاتر از آمار اصلی اعلام شده حکومت جزیره یعنی ۶۴ مورد بود. بررسی مرگهای اضافه به این روش کمک می‌کند تا کسانی را که در بازۀ زمانی گسترده‌تر به دلیل مواردی مانند اختلال در سیستم درمانی یا قطعی برق از بین رفته‌اند را هم به حساب آوریم.
سازمان ملل اعلام کرده که در صورت نبود همه گیری، [باید] به طور تقریبی در سال گذشته ۵۹،۲ میلیون مورد مرگ ثبت می‌شد. هنوز زود است که بگوییم تعداد مرگهای این سیاره، چه تعداد بیش از این است. همه‌گیری ممکن است مرگ برخی افراد که به هر حال در سال ۲۰۲۰ میلادی می‌مردند را شتاب داده باشد. با این حال، هنوز هم، محققانی که به بررسی زود هنگام اثرات همه‌گیری پرداخته‌اند معتقدند که حتی مسن‌ترین قربانی‌ها نیز به طور متوسط یک سال از عمرشان را از دست داده‌اند [زودتر از زمان مورد انتظار فوت کرده‌اند].
تنها در ایالات متحده، داده‌های مراکز کنترل بیماری و پیشگیری بیشتر از ۴۷۵۰۰۰ مورد مرگ اضافه را تا اوایل دسامبر نشان می‌دهند، بازۀ زمانی که همچنین، طبق اعلام دانشگاه هاپکینز شامل ۲۸۱۰۰۰ مرگ به علت کووید-۱۹ نیز می‌باشد.
این همه گیری باعث صعودی بالغ بر دست‌کم ۱۰% در مرگهای سال گذشتۀ ایالات متحده شده است. در حالت عادی رشد سالانه تعداد مرگ‌ها در ایالات متحده همزمان با رشد و افزایش سن جمعیت ۱.۶ درصد است.
پرابهت جها؛ سرپرست مرکز تحقیقات]سازمان[ بهداشت جهانی، که مرکزی غیرانتفاعی (عام المنفعه) تحت حمایت دانشگاه تورنتو و بیمارستان سنت مایکل در تورنتو است، گفته است که احتمالاً داده‌ها و تحلیل‌های آتی نشان خواهند داد که اکثر مرگهای اضافه در آمریکا مستقیما به کووید-۱۹ مرتبط است.
به گفتۀ رابرت اندرسون، رئیس شاخه آمار مرگ‌ومیر در مرکز ملی آمار سلامت CDC، کمبود [تعداد] آزمایش‌ها، تشخیص زودهنگام ابتلا به بیماری را در همه‌گیری دشوارتر می‌کند؛ [و در نتیجه] ممکن است برخی از مرگهای با علت کووید-19، مرگهای با علت بیماری آنفولانزا و ذات الریه تشخیص داده شوند.
ایالات متحده مشکلات دیگری را نیز شاهد بوده است. بیماری‌های عروق مغزی مانند سکته مغزی و همچنین مرگهای با علت دیابت و فشار خون بالا نیز افزایش یافته است؛ پزشکان می‌گویند خودداری مردم از مراجعه به بیمارستان‌ها و جیره‌بندی دارو احتمالاً [بر افزایش مرگهای با علت فوق] اثر گذار بوده است. افزایش شدید مرگ‌ها، به ویِژه در بین بیماران مبتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل، حاد بوده است، و [این مساله] خطر قرنطینۀ خانه سالمندان برروی ساکنان ضعیف فعلی‌اش را برجسته می‌کند.
آقای اندرسون گفت: «ممکن است افرادی به دلایل دیگری غیر از ویروس بمیرند، به‌ویژه در وضعیتی که برای مدت طولانی در قرنطینه هستند، و ممکن است دسترسی به [سامانه‌های] مراقبتی نداشته، و یا از درخواست [خدمات] مراقبتی واهمه داشته باشند.
در ایالات متحده، این ویروس به طور نامتناسب به گروه‌های اقلیت صدمه زده است. مواردی همچون اوضاع بهداشتی زمینه‌ای، دسترسی ضعیف‌تر به پوشش [نظام‌های] سلامت و مراقبت، زندگی در موقعیت‌های شلوغ‌تر و مواجهۀ بیشتر با ویروس در مشاغل خط مقدم، همگی در بیشتر شدن کشتگان اقیلت‌ها نقش داشته‌اند.
این تأثیر ناخوشایند، در مرگهای اضافه که به کووید-19مرتبط نشده‌اند، نیز، خود را نشان می‌دهد.
داده های CDC نشان می‌دهد که افزایش مرگ اضافه در زمان‌های مختلف در سراسر ایالات متحده رخ‌داده است، که ردپایی از شدت شیوع کووید-19 در مناطق مختلف است.
آرایش مرگ اضافه در نهایت ممکن است در سراسر جهان متفاوت به نظر برسد. دو کشور فرانسه و اسپانیا تا اوایل دسامبر میزان‌های مرگ به علت کوید -۱۹ را نسبتاً مشابه هم گزارش کردند. ولی در فرانسه، تمام مرگهای اضافه تا آن زمان به طور رسمی به کووید-۱۹مرتبط شدند، در حالی که در اسپانیا، فقط برای دو سوم مرگهای اضافه چنین شد. کارشناسان مرگ و میر در اروپا معتقدند مادرید مرگهای کووید-۱۹ را، از جمله در خانه‌های سالمندان، با جدیت پاریس ردیابی نکرده است.
با اعلام داده‌های بسیاری از کشورهای درحال توسعه نظیر هند و اندونزی که گردآوری آمارهای مرگ [در آنجا] کندتر و دشوارتر انجام می‌شود، تعداد مرگهای اضافه همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد. متخصصان اپیدمیولوژی اغلب بر اندازه‌گیری‌های به دست آمده از نمونه‌های جمعیتی، یا آمارگیری‌های اجرا شده از طریق بازدید از شهرها و روستاها برای طرح پرسش دربارۀ اینکه چه کسی فوت شده متکی هستند، تا بتوانند تصویر کامل‌تری از [وضع موجود] بسازند.
در ایران که به سختی از ویروس کرونا آسیب دیده است، مقامات دولتی گفته‌اند که تعداد کل کشته‌شدگان ممکن است سه برابر تعداد رسمی کشتگان به علت کووید-۱۹ باشد که اخیرا به طور رسمی حدود ۵۶ هزار نفر اعلام شد.
در افغانستان مردم محلی بر این باورند تعداد واقعی کشتگان چندین برابر بیشتر از آمار رسمی اعلام شده، یعنی تقریبا ۲۳۰۰ مورد مرگ به علت کووید-۱۹ است.
بسیاری از کشورها از جمله ویتنام، تایلند، و کاستاریکا، قصد دارند در سال جاری ارقام سال کامل را ارائه دهند و چین می‌تواند تا دوشنبه داده ها را منتشر کند.
فهرست این نشریه (The Wall Street Journal) شامل آمار تلفات بسیاری از کشورهای آفریقایی که کشتگان همه‌گیری در آن نامعلوم است، نمی‌باشد. آفریقای جنوبی که مرگ‌ها را به طور هفتگی ردیابی می‌کند، بیش از ۲۲۰۰۰ مرگ به علت کووید-۱۹ را گزارش کرده اما بیش از دو برابر آن رقم مرگ اضافه گزارش کرده است. بسیاری از کشورهای دیگر این قاره بر پایۀ گزارش‌هایی از بیمارستان‌ها و گورستان‌ها اعلام کرده‌اند که وضع بهتری را گذارنده‌اند. چند کشور از انتشار داده‌های مرگ به علت ویروس کرونا خودداری کرده‌اند و در سایر کشورها، محدودیت آماری بر روی میزان واقعی تلفات ویروس سایه انداخته است. الگوهای اولیه از موج دوم در حال ظهور در این قاره حاکی از این است که مرگ به علت ویروس کرونا امسال ممکن است افزایش چشمگیری داشته باشد.
سایر مناطق جهان که هنوز داده‌های مرگ 2020 را گزارش نکرده‌اند احتمالا تغییر چندانی ایجاد نکنند. چین، جایی که ویروس نخستین بار پدیدار شد، و با جمعیتی تقریبا برابر با 1.4 میلیارد [نفر]، طبق اعلام دانشگاه Johns Hopkins به طور رسمی کمتر از 5000 مرگ به علت کرونا ضبط کرده است. گزارش آتی مرگ و میر سال 2020 در پرجمعیت‌ترین کشور جهان قطعۀ بزرگی به یک پازل جهانی که هنوز ناقص است می‌افزاید.
در همین حال، [آمار] کشتگان افزایش می‌یابد. از زمان آخرین گزارش‌های مرگ تا اوایل سال 2021، کشورهایی که مورد تحلیل این مجله قرارگرفته‌اند، در مجموع بیش از 444000 مرگ جدید به علت کووید-19 ثبت کرده‌اند. در اروپا، [آمار] کشتگان شناسایی شدۀ آلمان به علت کووید-19 از حدود 16200 مورد تا اواخر نوامبر، زمانی که آمار کل مرگ دردست بود، به 43881 مورد صعود کرده است. مرگهای شناسایی شده به علت این ویروس در یونان از اواخر اکتبر از 626 به 5354 مورد افزایش یافته است.
به گفتۀ آقای ماتر، کارمند بازنشستۀ سازمان بهداشت جهانی «تا یکی دو سال دیگر، یعنی زمانی که تحلیل فراگیر و کاملی از همۀ علت‌های مرگ ارائه شود ، اخرین سخن ناشناخته خواهد ماند».
روش شناسی: به منظور تجزیه و تحلیل کشتگان همه‌گیری، این مجله داده‌های در دسترس هفتگی یا ماهانۀ مرگ برای سال های 2020 و 19-2015 را گردآوری کرده است. اکثر داده‌ها، به‌صورت مستقیم و یا غیرمستقیم از سازمان‌های ملی آمار و از طریق گروه‌های بین-دولتی یا دانشگاهی، گردآوری شده است. در شمار کمی از کشورها، داده‌ها توسط سازمان‌های داده‌های سلامت] بهداشت[ یا تحلیل‌گران محلی گردآوری شده است.
متخصصان اپیدمیولوژی از چند روش برای محاسبه مرگ اضافه، تعدیل ترکیب سنی، داده‌های ناکامل و سایر شاخص‌ها استفاده می‌کنند. این مجله از روشی سر راست [برای محاسبۀ مرگ اضافه] استفاده کرده است، مرگهای مربوط به سال 2020 که موجود بوده را جمع و از کل میانگین مرگ‌هایی که در همان بازه زمانی در سال‌های 19-2015 رخ داده کم کرده است. وقتی که نتیجه [تعداد مرگ اضافه] کمتر از صفر باشد – یعنی وقتی که کل مرگهای سال 2020 کمتر از میانگین [تعداد مرگ‌ها در سال‌های 19-2015] باشد - برخی از کشورها نتیجه [تعداد مرگ اضافه] را تعدیل کرده و صفر گزارش می‌کنند که [این امر] سبب بالا رفتن کل مرگهای اضافه می‌شود. این مجله در آن موارد چنین تعدیلی صورت نداده است. تمامی مجموع‌ها بر پایۀ مقادیر و مقایسات واقعی [بدست آمده] است. در برخی از کشورها، میانگین بر پایۀ [مقادیر] سه یا چهار سال اخیر، عموما 19-2016، محاسبه شده است.